"Hier Herrijzend Nederland, de zender op de vrije vaderlandse bodem", klonk het vandaag voor het eerst uit de Nederlandse radio's. De nieuwe radiozender wordt uitgezonden vanuit het Brabantse Eindhoven.
Het doel van de zender is om het bevrijde deel van Nederland te voorzien van nieuws zonder Duitse propaganda, en om het volk in de bezette delen moed in te spreken.
"Eindelijk na vier jaren leugenachtige nazi-propaganda over onze Nederlandse zenders is er een Nederlandse stem, uit ons eigen midden", jubelt Het Parool. Ook de Limburgse krant Veritas is tevreden: "Spreek jij, omroeper van Herrijzend Nederland! Jij kunt vrij spreken. Wij wachten met smart op het Nederlandse vrije woord van Nederlandse vrije bodem."
De eerste uitzending bevatte een wisselend programma met nieuwsberichten en muziek, gedraaid van geleende langspeelplaten. Maar de uitzending verliep niet zonder problemen. Er zaten verschillende storingen in het programma, een van de antennes brak en tijdens de uitzending was er een harde rateltoon te horen.
Ook is de stroomvoorziening in Eindhoven een probleem. Ieder gezin is op een rantsoen gesteld en heeft net genoeg stroom voor een paar uurtjes licht per dag. Nu iedereen zijn radio aanzet, wordt het net te zwaar belast.
Idee van de Duitsers
De omroep heeft een kleine studio in de Philipsfabriek in het bevrijde Eindhoven. Daar had verzetslid Cornelis Gehrels in 1941 het initiatief genomen om een clandestiene zender onder de neus van de Duitsers te bouwen. Die viel toch niet op tussen alle andere apparatuur in het laboratorium.
Gehrels werd vanuit onverwachte hoek op het idee gebracht om een zender te bouwen. In 1940 hadden de Duitsers Philipsmedewerkers de opdracht gegeven om binnen een uur een zender te bouwen, die de bezetter kon gebruiken om te communiceren met hun troepen. Gehrels onthield dit en zette een jaar later de bouw van Radio Herrijzend Nederland in het geheim in gang.
Tot nu toe kon de Nederlandse bevolking luisteren naar Radio Oranje. Dit was een radioprogramma van de Nederlandse regering in ballingschap vanuit Londen, uitgezonden door de BBC. Op 28 juli 1940 werd Radio Oranje ingewijd door koningin Wilhelmina.
Radio Oranje blijft uitzenden, al blijft het lastig om vanuit Londen te berichten over Nederland. Vanwege de afstand heeft Radio Oranje niet altijd de feiten juist, of komt de berichtgeving pas laat. Radio Herrijzend Nederland hoopt nauwkeuriger te kunnen berichten, doordat er wordt uitgezonden van eigen bodem.
De zender gaat dagelijks 10,5 uur uitzenden, op de golflengte van 420 meter. Op zondagen is er veertien uur aan radio te horen.
