Ze verspreidden stuk voor stuk de Trouw: de 23 mannen die gisteren en vanavond in Kamp Vught koelbloedig zijn geëxecuteerd. Hun dood had misschien voorkomen kunnen worden als de krant was gezwicht voor een Duits ultimatum.
De bezetter stelde de Trouwgroep voor een duivelse keuze: als ze de verzetskrant zouden opdoeken, zou het leven van de gevangengenomen collega's gespaard blijven, zo luidde het voorstel.
Gistermiddag kwamen leiders van de groep bijeen om over het voorstel te vergaderen. Aanwezig bij het overleg in Amsterdam waren bijvoorbeeld oprichters Sieuwert Bruins Slot en Gezina van der Molen en Wim Speelman, verantwoordelijk voor het verspreidingsnetwerk van de ondergrondse krant.
De uitkomst van het overleg was unaniem: nee. "Aan deze vijand mag geen enkele concessie worden gedaan; dan laat je je volk in de steek'', zo verwoordde een van de deelnemers de stemming.
Doodvonnis Nog dezelfde avond kwam, via de reguliere kranten, bericht naar buiten dat 23 Trouw-medewerkers het doodvonnis hadden gekregen. Gisteravond zijn al zes jongens geëxecuteerd, vanavond hebben de rest van de mannen hetzelfde lot ondergaan.
Er was nog één andere medewerker in Duitse handen, maar die kreeg een celstraf.
De mannen waren de afgelopen maanden door heel het land door de SD gearresteerd en verbleven tot voor kort in Kamp Haaren, in Noord-Brabant. Op 28 juli zijn ze verplaatst naar Kamp Vught, waar het doodvonnis zowel werd uitgesproken als voltrokken.
Andere keuze
Sommige nabestaanden hebben weinig begrip voor het besluit van de Trouwgroep. "Er waren zoveel andere mogelijkheden", zegt Prijna Noordermeer, de jongere zus van de gedreven verzetsstrijder Lodewijk Noordermeer, die ook de Trouw verspreidde.
Volgens Noordermeer had de groep de krant bijvoorbeeld kunnen voortzetten onder een andere naam. Een andere optie zou zijn om samen te gaan werken met andere verzetskranten, die zijn er immers in overvloed.
Gebrek aan vertrouwen in de bezetter speelde een rol bij de beslissing van de Trouwgroep: het was niet onwaarschijnlijk dat de gevangenen ook zouden zijn geëxecuteerd als de krant wel had ingestemd met het ultimatum.
"Hun werk, ons werk gaat door", zegt de redactie met zwaar gemoed. "Geslagen zijn wij, verslagen niet. Mede uit hun bloed bloeit eens het herboren Nederland op."
Bron ooggetuigen:
- 'Slachtoffers van principies' - Trouw - 09/09/1944
