Teleurstelling alom in Nederland. Waar gisteren nog in steden en dorpen werd gedanst op straten en pleinen en mensen in groten getale reikhalzend uitkeken naar de komst van de bevrijders, heerst nu stilte. De vlaggen zijn weer opgeborgen op hun geheime plaats, de mensen hebben zich teruggetrokken in hun huizen.
Minister-president Gerbrandy meldde eergisteravond dat de geallieerde Nederlands grondgebied hadden bereikt. Kort daarop meldde de BBC zelfs dat Breda al was bevrijd.
Te vroeg gejuicht
Langzaam dringt echter het besef door dat men te vroeg heeft gejuicht. De bevrijders zijn de grens met Nederland nog niet gepasseerd en wachten op nieuwe bevoorrading in België. De oorlog is nog niet voorbij.
Gisteren was er nog sprake van een chaotisch vertrek van Duitse militairen. Met alle middelen van vervoer die ze konden krijgen waren ze op weg naar het oosten en noorden, weg van de grens met België. Vandaag keerden ze deels weer terug.
"Vanmorgen kwamen we op kantoor en kregen we de bittere ontgoocheling dat de Engelsen pas aan de grens zaten. Dus dat ze nog niet eens een stad hebben. Wat was dat even pech!", zegt de 16-jarige Rietje van Eijk uit Utrecht. "Al de NSB'ers vluchten op 't moment. Ze weten zich geen raad van angst. Net als de moffenmeiden. Die zijn veel te bang voor een kale kop."
Niemand weet precies hoe het bericht dat Breda was bevrijd zijn weg heeft gevonden naar Londen. In de oorspronkelijke tekst die premier Gerbrandy zou uitspreken, geschreven door de chef van Radio Oranje, stond dat de geallieerden de Nederlandse grens naderden. Gerbrandy schrapte eigenhandig het woord 'naderen' en verving het door 'overschreden hebben'.
Tegen de verbaasde chef zei hij: "We hebben inlichtingen van onze eigen mensen. Voor alle zekerheid hebben we ze vergeleken met die van de Engelsen en ze kloppen precies." Het nieuws werd prompt overgenomen door de geallieerde zenders.
Premier Gerbrandy denkt overigens dat het geallieerde oponthoud tijdelijk zal zijn: zijn persconferentie vanmorgen over een terugkeer van de Nederlandse regering noemde hij een afscheidstoespraak en hij dankte Engeland alvast voor de genoten gastvrijheid.
Foto: Bij Eindhoven speurt men tevergeefs naar oprukkende geallieerden
Filmpje: Toch gelooft oorlogscorrespondent Robert Kiek nog altijd dat de bevrijding "een kwestie van uren, niet dagen" is:
